Ο παγωτατζης με το άσπρο καπελάκι και την άσπρη ποδιά του ήταν γραφικός, ευχάριστος, και ο πιο αγαπημένος πλανόδιος μικροπωλητής για τα παιδιά.
Ποιος είναι και με τι ασχολείται; Αυτός/αυτή κατασκευάζει φυσικά παγωτά χρησιμοποιώντας γάλα, ζάχαρη, και φρούτα ως βασικά συστατικά.
Ποια είναι τα καθήκοντα του;Αυτός/αυτή κατασκευάζει παγωτά από γάλα, ζάχαρη, φρούτα και άλλα συστατικά. Αυτός/αυτή τα αναμειγνύει σωστά και παστεριώνει το μείγμα. Για να μοιράσει τα σταγονίδια λίπους αυτός/αυτή κατασκευάζει τα συστατικά μέσω της ομογενοποιητικής μηχανής – αυτός/αυτή χύνει το μείγμα σε ένα μηχάνημα ψύξης και το ξεκινάει για να το κτυπήσει και να δροσίζει το μείγμα μέχρι το προιόν να αποκτήσει την κατάλληλη σύσταση. Αυτός/αυτή διακοσμεί τα παγωτά με παγωμένα φρούτα, σοκολάτα, ή άλλα συστατικά. Αυτός/αυτή μπορεί επίσης να εμπλουτίσει την πάστα του παγωτού με διάφορα συστατικά από παραδοσιακό καλλιτεχνικό κατάστημα. Μιας και η επεξεργασία παγωτού έχει γίνει μηχανοποιημένη και προσαρμοσμένη στη μαζική παραγωγή, αυτό το επάγγελμα συναντάται πολύ σπάνια κατά τον παραδοσιακό τρόπο.
Που εργάζεται και υπό ποιες συνθήκες; Εργάζεται σε εργαστήρια παγωτού, όπου είναι απαραίτητο να κρατήσει κανείς αυστηρά υγιεινές συνθήκες και ένα συνεχές καθάρισμα ωφέλιμων ειδών για να αποφύγει πιθανή μόλυνση φαγητού. Ο χώρος εργασίας συνήθως πρέπει να κρατηθεί πολύ κρύος ή υγρός.
Τι εργαλεία/ εξοπλισμό χρησιμοποιεί; Ανεμεικτήρες, σπάτουλες, εξοπλισμό μέτρησης, κουτάλια.
Ποια προσόντα απαιτούνται για να πετύχει κανείς σε αυτόν τον τομέα; Δεν υπάρχει καμιά συγκεκριμένη ειδίκευση σχετικά με το επίπεδο των σπουδών – συνήθως κάποια βασική κύρια εκπαίδευση είναι αρκετή. Η εμπειρία και οι δεξιότητες γενικά είναι επίκτητα μέσων εξάσκησης και μπορεί επίσης να υποστηριχτεί με τη βοήθεια κάποιου ειδικού επαγγελματικού μαθήματος.
Ξέρω έναν κύριο γελαστό
με μουστάκι στριφογυριστό
που παρασκευάζει παγωτά
με αγνά και φρέσκα υλικά
Κάθε μέρα τριγυρνά
από γειτονιά σε γειτονιά
με τ' αμάξι το χρωματιστό
όνειρο στον κόσμο των παιδιών
Φράουλα, μαστίχα και κεράσι
όποιος φάει δεν θα το ξεχάσει
κρέμα, καραμέλα και λεμόνι
τρως, και το μυαλό σου δυναμώνει !
Τώρα με λαχτάρα καρτερώ
τον παγωτατζη το γελαστό
έχω δέκα ευρώ στον κουμπαρά
φτάνουν για πέντε-έξι παγωτά
Μόλις ακουστεί η μουσική
να 'μαι μες στο δρόμο στη στιγμή
μα ν' αποφασίσω δεν μπορώ
ποια από τις γεύσεις προτιμώ
Φράουλα, μαστίχα και κεράσι
όποιος φάει δεν θα το ξεχάσει
κρέμα, καραμέλα και λεμόνι
τρως, και το μυαλό σου δυναμώνει !
Το θερμό ελληνικό καλοκαίρι είναι συνδεδεμένο άρρηκτα με το παγωτό.
Μικροί (που αποτελούν τους πιο πιστούς καταναλωτές του) αλλά και μεγάλοι, όλες τις ώρες της ημέρας αναζητούν τη δροσιά της «παγωμένης απόλαυσης».
Τα παγωτά φτιάχνονται είτε από γάλα ή σκόνη γάλακτος είτε είναι παγωτά φρούτων - γρανίτες. Το παραδοσιακό ξυλάκι με γεύση βανίλιας ή το παγωτό χωνάκι, είναι στην ανάμνηση όλων των ανθρώπων που στην παιδική ηλικία τα γεύτηκαν και τα απόλαυσαν με ανεμελιά.
Ο παγωτατζης με το άσπρο καπελάκι και την άσπρη ποδιά του ήταν γραφικός, ευχάριστος, και ο πιο αγαπημένος πλανόδιος μικροπωλητής για τα παιδιά.
Με το τρίτροχο ποδήλατο ή το μηχανοκίνητο καροτσάκι έκανε την εμφάνισή του στα συνηθισμένα στέκια, και διαλαλούσε το παγωτό του, στα δημοτικά σχολεία, στις εκκλησίες τις Κυριακές και τις γιορτές, στους γάμους και στα πανηγύρια, στις πλατείες, στα παζάρια, στις εκδρομές, στους ποδοσφαιρικούς αγώνες και όπου αλλού σύχναζε πολύς κόσμος. Την πρώτη εμφάνισή του την έκανε την Άνοιξη, τις μέρες του Πάσχα και σταματούσε το φθινόπωρο με την εμφάνιση των καστανάδων, αν και οι περισσότεροι από αυτούς ήταν οι ίδιοι, διότι έκαναν παράλληλα και δεύτερο εποχιακό επάγγελμα.
Μέσα στην καλοκαιριάτικη λαύρα ξαφνικά η φωνή του Παγωτατζή ακούγονταν δροσιστική. «Ο παγωτατζής!!! Στο ξυλάκι το'χω!!! Φρέσκα παγωτά!!!»
Το παλιό καροτσάκι του παγωτατζή ήταν σωστό κομψοτέχνημα , με το ωραίο σκέπαστρο, τις παραστατικές λαΪκές ζωγραφιές και τα διάφορα σχέδια που κοσμούσαν τις πλευρές του.
Το παγωτό παλαιότερα δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Τους καλοκαιρινούς μήνες ήταν αρκετά δύσκολο να εξασφαλίσει ο παγωτατζής την ψύξη του παγωτού.
Μέσα στον μεγάλο ξύλινο κάδο του καροτσιού υπήρχε ένα πιο μικρό εσωτερικό μεταλλικό δοχείο, όπου υπήρχαν τα παγωτά. Ανάμεσα στο κενό, μεταξύ του μεταλλικού και ξύλινου κάδου τοποθετούσαν χιόνι και αργότερα μικρά κομμάτια πάγου μαζί με χοντρό αλάτι για να διατηρούν παγωμένα τα παγωτά.
Ο Παγωτατζης γνώριζε τη συνταγή, τα υλικά και τις αναλογίες.
Μέσα στον μεταλλικό κάδο έβαζε το γάλα, το σαλέπι, το σιμιγδάλι, τη ζάχαρη, τα αυγά, τη βανίλια κλπ. Σκέπαζε τον κάδο και άρχιζε να τον περιστρέφει μέχρι να πήξει το παγωτό. Στη συνέχεια το πάγωνε και ξεκινούσε με το καροτσάκι του για το μεροκάματο.
Σήμερα το τυποποιημένο παγωτό έχει κυριαρχήσει στην αγορά, ο πλανόδιος πωλητής δεν γυρίζει πια στις γειτονιές και το παραδοσιακό Πολίτικο καϊμάκι ανήκει μάλλον στο παρελθόν.
Οι παγωτατζήδες βράζανε το γάλα και προσθέτανε ζάχαρη, αυγά, κακάο ή βανίλια, ανάλογα με τη γεύση που θέλανε να φτιάξουν. Όταν έβραζε το μείγμα, το κατέβαζαν από τη φωτιά και το τοποθετούσαν σε ένα μεταλλικό κάδο, ο οποίος βρισκόταν μέσα σε ένα ξύλινο βαρέλι. Στο κενό που υπήρχε ανάμεσα στο ξύλινο βαρέλι και στον κάδο, έβαζαν πάγο και συνέχιζαν να ανακατεύουν το μείγμα μέχρι να πήξει.
Φορτώνανε το βαρέλι στο καρότσι, και με μια ειδική μεταλλική κουτάλα και τα χωνάκια ξεκινούσαν τη δουλειά τους. Κατά διαστήματα έριχναν κομμάτια πάγου εξωτερικά για να μη λιώσει το παγωτό . Η βάπτιση του μικρού σου γίνεται καλοκαίρι και θέλεις να κεράσεις μικρούς και μεγάλους παγωτά. Τέλεια ιδέα. Ξέρεις όμως τι πρέπει να ρωτήσεις πρίν κλείσεις τον παγωτατζή; Το παγωτό αρέσει αδιαμφισβήτητα σε όλους και είναι ένα υπέροχο και δροσιστικό κέρασμα τόσο για τα παιδιά όσο και για τους μεγάλους. Είτε θελήσεις να κεράσεις παγωτά μετά το τέλος του μυστηρίου είτε σαν γλυκό στη δεξίωση σου ο παγωτατζής με το καροτσάκι του θα κάνει θραύση.
Ωστόσο υπάρχουν μερικές λεπτομέρειες που πρέπει να προσέξεις πριν κλείσεις τον παγωτατζή για τη βάπτιση σου.
1. Ρώτα πόσο θα κοστίσει η ενοικίαση του καροτσιού. Αυτό φυσικά εννοείται πως θα το ρωτούσες μα πρέπει να μάθεις αν το καρότσι που θα ενοικιάσεις στην τιμή που θα σου πουν είναι ηλεκτρικό με ψύξη ή όχι. Θα ήταν άδικο να δώσεις ένα σεβαστό ποσό για ένα καρότσι χωρίς ψύξη.
Ξέροντας αυτό μπορείς να παζαρέψεις την τιμή και σε περίπτωση που το καρότσι με απλό πάγο σε συμφέρει περισσότερο, να κανονίσεις ακριβώς την ώρα που θα έρθει ο παγωτατζής στη βάπτισή σου. Κανείς δε θέλει εξάλλου να φάει μια μπάλα λιωμένου παγωτού.
2. Ρώτα πόσο θα σου κοστίσει ο ίδιος ο παγωτατζης. Πολλές φορές η τιμή ενοικίασης του καροτσιού είναι διαφορετική απο το μεροκάματο του ίδιου του παγωτατζή κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να ρωτήσεις εξαρχής για να αποφύγεις τα απρόοπτα έξοδα.
3. Μάθε πόσο θα κοστίσει το παγωτό. Χρεώνουν με τη μπάλα; Με τη γεύση ή υπάρχει μια φιξαρισμένη τιμή ανά εκδήλωση. Αποφάσισε πόσες γεύσεις θέλεις και πήγαινε προετοιμασμένη ώστε να ρωτήσεις ακριβώς πόσο θα κοστίσει αυτό που έχεις φανταστεί.
4. Ρώτα αν μέσα στην τιμή που σου δίνουν περιλαμβάνονται οι γαρνιτούρες. Τα χωνάκια, οι τρούφες και τα σιρόπια μπορεί να κοστίζουν έξτρα κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να ξέρεις απο πρίν και να συμφωνήσεις αν θα είναι διαθέσιμα ή όχι.
5. Μάθε για πόση ώρα γίνεται η ενοικίαση. Αυτό πρέπει να το ξέρεις κυρίως αν επιλέξεις να προσφέρεις παγωτό στη δεξίωση. Μάθε αν υπάρχει επιπλέον κόστος μετά το πέρας κάποιας ώρας και αποφάσισε αν ο παγωτατζής θα εμφανιστεί μετά το φαγητό ή αν θα είναι διαθέσιμος σε όλη τη διάρκεια της γιορτής.
ΠΑΓΩΤΑΤΖΗΣ: Το επάγγελμα του παγωτατζή είναι από τα παλιά χρόνια που δεν υπήρχαν ηλεκτρικά ψυγεία. Ο παγωτατζής περνούσε με το καροτσάκι του και φώναζε για να ειδοποιήσει τον κόσμο στις πλατείες, στα καφενεία, στις γειτονιές. Πουλούσε διάφορες γεύσεις παγωτού. Για να βγάζει το παγωτό είχε ένα βαθύ κουτάλι. Παγωτατζήδες σήμερα μπορείς ακόμα να δεις σε παραλίες, έξω από βαφτίσεις αλλά δεν είναι συνηθισμένο.
α τρίκυκλα των παγωτατζήδων χθες και σήμερα και παλιά ζαχαροπλαστεία.
Οι πλανόδιοι παγωτατζήδες με τη λευκή μπλούζα και τα χαρακτηριστικά καπελάκια, διαλαλούσαν τη δροσερή πραμάτεια τους στις κεντρικές πλατείες, στις γωνίες των μεγάλων δρόμων, στα υπαίθρια γήπεδα και στις παραλίες όπου ο κόσμος έκανε τα μπάνια του. Σήμερα αυτό το όμορφο παραδοσιακό επάγγελμα κοντεύει δυστυχώς να εξαφανιστεί.
